180-lecie I Liceum Ogólnokształcącego
– Chcemy dzisiaj wam życzyć, drodzy pedagodzy, pracownicy szkoły, a nade wszystko wam, drodzy uczniowie, żeby to wspominanie dodało wam skrzydeł, żeby pomogło wam dzisiaj dobrze i mądrze kształtować oblicze waszej szkoły – mówił bp Damian Bryl podczas Mszy św. z okazji jubileuszu 180-lecia I Liceum Ogólnokształcącego w Ostrowie Wielkopolskim. Szkoła, pierwotnie nosząca nazwę Królewskie Katolickie Gimnazjum, powstała z inicjatywy księdza Jana Kompałły, proboszcza ostrowskiego, który w 1840 roku rzucił ideę utworzenia polsko-katolickiego gimnazjum. Jego celem było zapewnienie młodzieży edukacji w języku ojczystym i w polskim duchu, co było szczególnie ważne w zaborze pruskim.
Na początu Eucharystii zgromadzonych w świątyni powitał ks. Proboszcz Adam Kosmała. Przywołał fragment homilii z 1840 roku, inicjatora budowy Katolickiego Gimnazjum, ks. Jana Kompałły, proboszcza ostrowskiego. – Na Śląsku i w innych prowincjach spotyka się ludzi z klasy chłopskiej, wykształconych i pracowitych, na ambonach i katedrach, u stołów sędziowskich i łożach szpitalnych, bo ich rodzice dbali o szkoły. Nie przepijają pieniędzy, ale wydają je na wykształcenie swych synów w gimnazjach i wyższych szkołach – cytował ks. Proboszcz.
Biskup Damian Bryl w homilii odniósł się do historii szkoły, jej znaczenia dla miasta i regionu, a także do roli, jaką odgrywa w kształtowaniu kolejnych pokoleń młodzieży. – Taka okrągła rocznica jak dzisiaj, którą przeżywamy, jest zaproszeniem do tego, żebyśmy spojrzeli w przeszłość, ale też żebyśmy pytali o dzisiaj. Chcemy pytać, chcemy spojrzeć i przypomnieć sobie to 180 lat życia, istnienia, działania waszej szkoły, aby z szacunkiem wspominać tych, którzy byli, którzy tę szkołę tworzyli, aby pamiętać o ważnych wydarzeniach, które kształtowały tę szkołę – mówił. Porównał historię do kotwicy i skrzydeł, zaznaczając, że nie powinna nas ona blokować, a wręcz przeciwnie – dodawać sił. – Bo historia może być jak kotwica, a może też dodać nam skrzydeł. Może być jak kotwica, która nas trzyma, która, która nas blokuje, która nie pozwala płynąć dalej. Możemy żyć tylko wspomnieniami i mówić, jak to było kiedyś. I się na tym zatrzymać. A może być też historia, tak jak skrzydła, które pozwalają, pozwalają pójść dalej, wyfrunąć wysoko, daleko – powiedział biskup kaliski. Nawiązując do słów papieża Franciszka, zwrócił się bezpośrednio do uczniów, zachęcając ich do aktywnego życia. – „Młodzi, nie rezygnujcie z tego, co najlepsze w waszej młodości. Nie patrzcie na życie z balkonu. Nie mylcie szczęścia z kanapą. Nie spędzajcie całego życia przed ekranem. Nie stawajcie się też smutnym widokiem porzuconego pojazdu. Nie bądźcie zaparkowanymi autami, ale raczej pozwólcie, by rozkwitły wasze marzenia i podejmujcie decyzję. Ryzykujcie, nawet jeśli popełniacie błędy” – cytował biskup Damian. – Proszę was, nie przechodźcie na przedwczesną emeryturę. To, drodzy, wyzwanie i zaproszenie dla was. Podejmijcie to.Szkoła średnia to ważny czas, ale to jest czas inicjowania procesów. To jest czas, w którym coś ważnego się w nas otwiera, coś ważnego się porusza – zachęcał, prosząc nauczycieli i profesorów o wsparcie dla młodzieży.
– Z waszej szkoły wyszło tak wielu ważnych osób, które kształtowały i kształtują oblicze Ostrowa, okolic, województwa Polski i Kościoła. Tworzą jakąś elitę naszych społeczności. Chłopcy i dziewczyny, to będzie wasze zadanie za kilka lat. Przygotujcie się do niego dobrze. Liczymy na was – zakończył biskup Damian Bryl.
Razem z biskupem kaliskim modlił się ks. Proboszcz Adam Kosmała oraz absolwenci szkoły: ks. prał. Tomasz Ilski – matura 1967, ks. Józef Kamzol – matura 1968, ks. Mirosław Śledziński MIC – matura 1981, ks. Patryk Ławrynowicz – matura 2016 oraz katecheta ks. Paweł Nowacki.
Historia I Liceum Ogólnokształcącego w Ostrowie Wielkopolskim rozpoczęła się w 1845 roku, kiedy to otworzono Królewskie Katolickie Gimnazjum. Powstanie szkoły było efektem wspólnej pracy i zaangażowania wielu osób, jednak dwóch patronów wyróżnia się szczególnie. Głównym inicjatorem był ksiądz Jan Kompałła, proboszcz ostrowski, który jako pierwszy w 1840 roku rzucił ideę budowy polsko-katolickiego gimnazjum. Jego ogromne zaangażowanie, w tym przekazanie gruntu parafialnego oraz własnych funduszy, było kluczowe dla powodzenia projektu. Drugim ważnym patronem jest Wojciech Lipski, ziemianin z Lewkowa. Odegrał on znaczącą rolę w zbieraniu środków na budowę, będąc wiernym przyjacielem księdza Kompałły i przewodnicząc komitetowi budowlanemu. To dzięki połączonym wysiłkom tych dwóch postaci, duchownego i ziemianina, udało się zbudować szkołę, która przez lata stała się ważnym ośrodkiem polskiej kultury i oświaty w zaborze pruskim. Dziś I Liceum Ogólnokształcące nosi imiona obu tych zasłużonych patronów: ks. Jana Kompałły i Wojciecha Lipskiego. Do grona absolwentów należą m. in.: ks. kardynał Edmund Dalbor – pierwszy Prymas odrodzonej Polski, czterej błogosławieni kościoła rzymskokatolickiego, zamęczeni w 1942 roku w KL Dachau: Jan Nepomucen Chrzan, Józef Kut, Władysław Mączkowski i Aleksy Sobaszek, Kazimierz Glabisz – generał Wojska Polskiego, Krzysztof Komeda-Trzciński – wybitny kompozytor jazzowy i pianista, Wojciech Bąk – znany polski poeta, Antoni Kalina – profesor, slawista i rektor Uniwersytetu Lwowskiego, Stanisław Taczak – generał Wojska Polskiego i pierwszy naczelny dowódca Powstania Wielkopolskiego.
Tekst i zdjęcia: Jacek Ryczkiewicz
