Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego

– Nowe święto państwowe ma uczcić rocznicę Powstania Wielkopolskiego, które wybuchło 27 grudnia 1918 roku w Poznaniu. Powstanie było największym na terenie zaborów, zakończonym zwycięstwem, zrywem niepodległościowym – mówił na początku Eucharystii ks. kan. Adam Kosmała, który przewodniczył Mszy św. w intencji Wielkopolski i całej Polski. Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego to nowe święto państwowe ustanowione 1 października 2021 r.

Na początku uroczystej Mszy św. głos zabrała Prezydent Ostrowa Wielkopolskiego Beata Klimek oraz przedstawicielka Minister Rodziny i Polityki Społecznej Marleny Maląg.

W homilii ks. Proboszcz mówił o polityce pruskiej i próbach wynarodowiania polskości ze społeczeństwa. – Wobec zdecydowanych i programowych działań zaborcy w stosunku do społeczeństwa Kościół katolicki stanął na wysokości zadania, a polskie duchowieństwo było jedną z najbardziej dynamicznych grup wykazującą się ogromną inicjatywą organizacyjną i ofiarnością – mówił kapłan. Wspomniał o prześladowaniach, m. in. abp. Ledóchowskiego – więzionego w ostrowskim areszcie, profanacji nabożeństw i procesji oraz szykanowań. Wskazywał, że liczni duszpasterze z archidiecezji gnieźnieńskiej i poznańskiej włączali się w akcje niepodległościowe głosząc kazania patriotyczne, włączając się w organizacje wieczorów śpiewów patriotycznych, propagowanie symboli narodowych, a także uroczystości manifestujących przynależność narodową. Ks. Adam przywołał postać rodowitego ostrowianina, syna parafii, Prymasa Edmunda Dalbora. – Znaczącego poparcia na rzecz wysiłków niepodległościowych udzielił Prymas, arcybiskup Edmund Dalbor. Brał on udział w powitaniu Ignacego Jana Paderewskiego, następnie odebrał w Poznaniu przysięgę od naczelnego wodza wojsk powstańczych gen. Józefa Dowbor-Muśnickiego i poświęcił sztandary powstańcze – mówił kapłan dodając, że jego działania dotyczyły również poleceniu duchowieństwu do czynnego wsparcia frontu polskich żołnierzy i organizacji pomocy. – Sam też spieszył z pomocą charytatywną. Szczególną opieką abp Dalbor otoczył księży, którzy zmuszeni zostali do opuszczenia swoich parafii oraz interweniował wielokrotnie na arenie międzynarodowej w sprawach prześladowanych kapłanów – podkreślał. Ks. Kosmała kończąc kazanie wyliczał działania księży podczas powstania. – Księża brali czyny udział w tajnych organizacjach przygotowujących powstanie, organizowali manifestacje, rady ludowe, byli ich członkami i często przewodniczącymi, przeprowadzali zbiórki broni, pieniędzy, lekarstw. Zachęcali wiernych do udziału w powstaniu, nawoływali Polaków-żołnierzy do przejścia na stronę armii powstańczej. Kapłani sami niekiedy organizowali oddziały powstańczymi a nawet w kilku przypadkach sami nimi dowodzili – powiedział proboszcz Konkatedry.

Wspólnie z ks. Proboszczem modlił się ks. Dominik Wieczorek i ks. Eugeniusz Krawczyk, a także diakon Jędrzej Grobelny.

W uroczystości udział wzięli przedstawiciele miasta, powiatu, parlamentu, poczty sztandarowe oraz Ostrowska Orkiestra Koncertowa pod dyr. Mariana Sikorskiego.

Po Mszy św. delegacje udały się na w miejsca pamięci: na ul. Wrocławską – pod pomnik Powstańców Wielkopolskich oraz na cmentarz parafialny przy ul. Limanowskiego w kwaterze Powstańców Wielkopolskich, gdzie złożono wiązanki kwiatów.

1 października 2021 r. Sejm RP przyjął ustawę ustanawiającą Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego, a 28 października Senat poparł ją jednogłośnie. 23 listopada w Poznaniu odbyło się uroczyste podpisanie ustawy przez Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej. Ustawa, która była inicjatywą ustawodawczą prezydenta, stanowi odpowiedź na głosy przedstawicieli społeczności, działaczy patriotycznych oraz władz samorządowych z Wielkopolski.

„W hołdzie bohaterom – uczestnikom narodowego zrywu z lat 1918-1919, którzy wyzwolili Wielkopolskę spod panowania niemieckiego i przyłączyli ją do odrodzonej Rzeczypospolitej” – głosi preambuła ustawy, w której kolejne artykuły mówią o ustanowieniu 27 grudnia Narodowym Dniem Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego i świętem państwowym.

Powstanie Wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 r. w Poznaniu. Ofensywa otrzymała dyplomatyczne wsparcie w Paryżu. 16 lutego 1919 r. w Trewirze został podpisany układ z Niemcami, który objął również front wielkopolski, zaś Armia Wielkopolska została uznana za wojsko sprzymierzone. 28 czerwca 1919 r. traktat wersalski potwierdził ostatecznie przynależność Wielkopolski do Rzeczpospolitej, jednak front wielkopolski został ostatecznie zlikwidowany dopiero w marcu 1920 r.

Tekst i zdjęcia: Jacek Ryczkiewicz

Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego